Istorija

Komunikacione i geomorfološke prednosti koje ima rijeka Zeta omogućili su da područje Danilovgrada i okruženja posjeduje tragove kulturnog kontinuiteta od praistorije. Arhitektonski ansambli i nekropole postoje na Tarašu, Crkvinama, Sigama, Podvrhu i Šipkovoj Glavici svjedoče o prestižnim kulturnim dometima iz antičke epohe ovog kraja. Naselja su postojala na jednoj od važnih komunikacija od Skadra, pored Skadarskog jezera ka Duklji i dalje dolinom Zete prema sjeverozapadu. Antički ostaci iz perioda posljednjih decenija osmog i prvih decenija devetog vijeka potvrđuju da je postojalo utvrđenje na Gradini u Martinićima - Porfirogenitov Lontodoklom koji je predstavljao centar ranosrednjevjekovne Zete.

Izgradnja modernog Danilovgrada počinje 1869.godine. Danilovgrad je bio prvi planski projektovan i utemeljen grad u Crnoj Gori. Ideja da se osnuje i podigne grad na Ćeranića Glavici rodila se još u Njegoševo vrijeme, ali je ideju o osnivanju varoši nastavio Njegošev nasljednik Knjaz Danilo 1859. godine. Ipak, zbog tragičnih dešavanja i pogibije Knjaza Danila, nakon što je na crnogorski prijesto došao mladi knjaz Nikola ideja je postala stvarnost. Počela je gradnja nove varoši “Danilovgrad” u Bjelopavlićima. Za realizaciju gradnje angažovan je mladi inžinjer Dragiša Milutinović (1843.-1900.), sin Sima Milutinovića Sarajlije, koji je 1869. godine uradio urbanistički plan za novi grad. Plan je predviđao realizaciju važnih javnih građevina: Novi dvor njegove Svetosti, Senat, Tavnicu, Školu, Crkvu i Kulu za odbranu mosta, a 1868. godine pristupilo se podizanju mosta preko rijeke Zete. Ovaj most predstavlja najvažniji detalj u nastojanjima za povezivanje obale rijeke Zete i čvršćeg povezivanja Stare Crne Gore i Brda. Izgradnja mosta je počela 1868. godine, da bi svakodnevno i neprestano koristio od 16. septembra 1870. godine.

U svom urbanističkom planu koji je Dragiša Milutinović završio 1869. godine pored bogatih sadržaja Danilovgrada i okruženja, bilo je definisano uređenje korita Zete, gradnja i organizacija glavnih putnih saobraćajnica i modernih trgovinskih centara. U tekstualnom dijelu urbanističkog plana bilo je jasno istaknuto da nova varoš na Ćeranića Glavici tj. Danilovgrad ima kapacitet za život i rad više od 15 hiljada stanovnika i da mu je namijenjeno važno mjesto privrednog centra Crne Gore.

Dobijajući odlike savremenog grada, danas Danilovgrad ima veliki broj izgrađenih urbanih naselja. Obzirom da se nalazi na ruti najvažnijih putnih pravaca u Crnoj Gori, uz nove bulevare i puteve niču nova urbana naselja, kao i objekti privrednih i industrijskih preduzeća. Ipak, zahtjevi modernog doba zahtjevaju novu organizaciju prostora koji će biti uređen novim prostornim planom, čija je izrada u toku.